Οι περισσότεροι έχουμε γνωρίσει ανθρώπους που είναι ευγνώμονες και εκτιμούν οτιδήποτε έχουν, και άλλους ανθρώπους που διαμαρτύρονται για όλα αυτά που δεν έχουν. Είναι οι άνθρωποι που είτε βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο, είτε μισοάδειο. Στην πραγματικότητα η εικόνα που έχουμε για το περιεχόμενο του ποτηριού, μπορεί να αποτελέσει ισχυρή ένδειξη της γενικής μας ευτυχίας!
Είναι σχεδόν σίγουρο ότι με το σημερινό καταναλωτισμό τα παιδιά επιθυμούν να έχουν ολοένα και περισσότερα πράγματα και καμιά φορά οι γονείς τους και οι δικοί τους θέλουν να τους γεμίζουν με δώρα.
Μέσα σε αυτό ίσως κάποια παιδιά δεν μπορούν να αναγνωρίσουν ότι κάποια πράγματα που έχουν δεν είναι δεδομένα. Ταυτόχρονα από την παιδική ηλικία τους μαθαίνουμε να λένε “ευχαριστώ” όταν κάποιος τους δίνει κάτι ή κάνει κάτι για αυτά. Όσο μεγαλώνουν χρειάζεται να κατανοήσουν γιατί νιώθουν ευγνωμοσύνη για κάτι τέτοιο.
Τι είναι όμως η ευγνωμοσύνη; Η ευγνωμοσύνη είναι κάτι περισσότερο από το να λες ευχαριστώ ή παρακαλώ και να έχεις καλούς τρόπους. Σχετίζεται με την ευχαρίστηση αυτών που λαμβάνουμε και με την αναγνώριση των θετικών πραγμάτων που έρχονται στον δρόμο μας. Όταν είσαι ευγνώμων είσαι ευχαριστημένος και εκτιμάς τα καλά πράγματα που έχεις χωρίς να τα θεωρείς δεδομένα. Είναι ένα συναίσθημα που αναδύεται αυθόρμητα από μέσα μας. Ωστόσο, δεν είναι απλώς μια συναισθηματική αντίδραση, είναι επιλογή και στάση ζωής!
Συμβουλές στους γονείς
Καλλιεργείστε τις αρετές της ευγνωμοσύνης
Η ευγνωμοσύνη εξαρτάται από δύο αρετές: τη θετική στάση (να βλέπουμε δηλαδή το καλό), και την ικανότητα να ξεπερνάμε τις όποιες αντιξοότητες. Και αυτό θα πρέπει να διδάξουμε στα παιδιά: όταν έρχονται αντιμέτωπα με διάφορες αντιξοότητες, να έχουν μία θετική ματιά και αισιοδοξία ότι θα τις ξεπεράσουν. Έτσι, θα είναι ευτυχισμένα, αλλά και δυνατά.
Φτιάξτε μία λίστα για όσα νιώθετε ευγνωμοσύνη
Καθίστε όλοι μαζί ως οικογένεια και φτιάξτε μία λίστα, για όσα νιώθετε ευγνωμοσύνη. Γράψετε ότι νιώθετε ευγνωμοσύνη, που έχετε όλη την υγεία σας, που είστε μία αγαπημένη οικογένεια, που έχετε κάθε μέρα φαγητό, ενώ άλλες οικογένειες, δεν έχουν τις βασικές ανάγκες. Που έχετε φίλους και ανθρώπους, που σας αγαπάνε και τους αγαπάτε.
Σταματήστε να παραπονιέστε
Οι άνθρωποι έχουμε τη συνήθεια να παραπονιόμαστε για όσα στραβά μας συμβαίνουν. Οι γονείς πρέπει να κριτικάρουν και να παραπονιούνται λιγότερο, και να τονίζουν τα θετικά της κάθε κατάστασης. Όταν τα παιδιά βλέπουν τους γονείς να είναι ευγνώμονες για αυτά που έχουν, και όταν βλέπουν να μοιράζονται αυτό το συναίσθημα με τους ανθρώπους γύρω τους, τότε όχι μόνο τονίζεται η σημασία της ευγνωμοσύνης, αλλά ενισχύεται αυτή η συμπεριφορά και στα παιδιά.
Ποιά τα οφέλη που αποκομίζει ένα παιδί ;
Τα παιδιά που εκφράζουν ευγνωμοσύνη, είναι πιο φιλικά, πιο ευγενικά και πιο ενθουσιώδη. Κατανοούν τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων ανθρώπων, μπαίνουν στη θέση τους και συνειδητοποιούν πως κάποιος μπορεί να κάνει κάτι καλό, ακόμα και όταν δεν χρειάζεται ή πρέπει. Έχουν συνήθως καλύτερη συμπεριφορά και είναι πιο ευχάριστα στη συντροφιά.
Επιπλέον, τα παιδιά που νιώθουν και εκφράζουν ευγνωμοσύνη τείνουν να ξοδεύουν λιγότερο χρόνο στο να συγκρίνουν τον εαυτό τους με άλλους και έχουν μειωμένο το αίσθημα της ζήλιας. Βιώνουν περισσότερα θετικά συναισθήματα, έχουν περισσότερη αισιοδοξία, αφοσιώνονται περισσότερο στο σχολείο και είναι γενικότερα πιο ικανοποιημένα στους περισσότερους τομείς της ζωής τους.
Αντίθετα, τα παιδιά που δεν διδάσκονται ευγνωμοσύνη δυσκολεύονται με τα συναισθήματα, απογοητεύονται εύκολα και έχουν μια αίσθηση ότι τίποτα δεν είναι αρκετά καλό.
“Δεν είναι η ευτυχία που μας κάνει να είμαστε ευγνώμονες, αλλά η ευγνωμοσύνη που μας κάνει ευτυχισμένους.”
– David Steindl-Rast –